Page 22 - Diyarbakır Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Bülteni Sayı 11
P. 22
İlk Kürtçe Roman
Şivanê Kurd
(Kürt Çoban)
“Geleneksel Kürt edebiyatının moder-
nize etmek ve yeni anlatım biçimleriyle
Erebê Şemo yeni kanallar bulmayı amaçlayan, Kürt
romanının öncülerinden 1897-1978 yıl-
ları arasında yaşayan Sovyet Kürt ya-
zarı Erebê Şemo’nun, Şivanê Kurd yani
Kürt Çoban adlı romanı Kürtçenin ilk
romanı olarak bilinir.
1935 yılında Erivan’da yayınlanan ilk
yapıtı özelliği taşıyan bu roman, ço-
ğunlukla yazarın başından geçenlere,
çocukluk ve gençlik yıllarına, göçmen
Kürtlerin Kafkasya’daki yaşantılarına
odaklanır. “Şivanê Kurd, tümüyle yaza-
rın yaşam öyküsüdür” diyen Eskere Bo-
yik, romanın “zengin ve temiz bir kürtçe
ile yazıldığını, sohbet dilini esas aldığı-
nı belirtiyor. Rusça, Türkçe ve Fransız-
caya da çevrilen folklorik öğelerle dolu,
yazarın çocukluk ve gençlik döneminde
sosyal konuları alan olan bu roman,
daha sonra yazar ve düşünür Nureddin
Zaza tarafından gözden geçirilerek ye-
niden yayınlandı.
Roman ayrıca Ekim Devrimi’ne, Sov-
yetlerin savaşına ve iç karmaşaya da
odaklanır. Roman Kürtçe yazıldıktan
sonra kısa sürede Rusça, Fransızca ve
Türkçeye çevrildi.”
Mehmed Uzun, Kürt Edebiyatına Giriş,
ithaki yayınları, 5.basım, sayfa 70-71
20 DSMMMO BÜLTENİ | Temmuz Ağustos Eylül 2020 • Sayı: 11